متخصصان سازمان جهانی بهداشت در سرتاسر دنیا به دنبال شناسایی، ردیابی و محدود کردن ویروس جدیدی از خانواده ویروس کرونا هستند که از ماه دسامبر در یکی از شهرهای چین به نام ووهان (Wuhan) پیدا شده است. در این نقشه که توسط محققان آمریکایی تهیه شده است، شما میتوانید تمام مناطقی که آلوده به ویروس اعلام شدهاند را مشاهده کنید.
هشیار باشید اما وحشتزده نه.
تا کنون هزاران نفر به این ویروس آلوده شدهاند و افراد زیادی جان خود را از دست دادهاند. در این بین تعدادی از افراد آلوده به این ویروس درمان شدهاند. بیشترین میزان فراگیری ویروس در چین مشاهده شده اما موارد بسیار زیادی هم در کشورهای دیگر دیده شده است.
در پایان ماه دسامبر مسؤولان سلامت عمومی چین به سازمان جهانی بهداشت اعلام کردند که ویروس جدید و ناشناختهای باعث نوعی بیماری با علائمی شبیه به ذاتالریه در شهر ووهان شده است. آنها فورا تشخیص دادند که این ویروس از خانوادهی ویروس کرونا است و به سرعت در حال تکثیر و راهیابی به بیرون از شهر ووهان است.
ویروس کرونا بین تمام حیوانات رایج است و گاهی میتواند با تغییر شکل انسانها را هم آلوده کند. تا کنون از ابتدای سال ۲۰۰۰ سه نوع دیگر از ویروس کرونا به انسانها سرایت کرده و باعث شیوع سارس (SARS) در سال ۲۰۰۲ و مرس (MERS) در سال ۲۰۱۲ شده است.
دانشمندان فکر میکنند که این ویروس جدید هم از ابتدای ماه دسامبر توانایی انتقال به انسانها را پیدا کرده است. به نظر میرسد که ویروس در ابتدا در یک بازارچهی غذاهای دریایی در شهر ووهان پیدا شده و سپس از آنجا به نقاط دیگر پخش شده است. اما یکی از آزمایشها روی بیماری نشان میدهد که اولین فردی که به بیماری کرونا مبتلا شده، هیچ ارتباطی با بازارچه نداشته است. محققان هنوز در حال پیگیری منبع اصلی بیماری هستند.
نوع حیوانی که ویروس از آن به انسان منتقل شده نیز همچنان برای محققان روشن نیست. یک تیم تحقیقاتی در چین گزارشی منتشر کردند که طی آن گفته شده بود طبق کدهای ژنتیکی این ویروس ممکن است که بیماری از مار به انسان رسیده شده باشد. البته محققان دربارهی صحت این نتیجهگیری مطمئن نیستند. آزمایشهای دیگری که روی ژنتیک ویروس جدید انجام شد نشان داد که توالی ژنتیکی این ویروس ۹۶ درصد با ویروس کرونا در خفاشها یکسان است. ویروس سارس و مرس هر دو از خفاش به انسان منتقل شدهاند.
ویروس جدید هم از چین شروع شده، اما ویروس سارس نیست. از آنجا که این دو ویروس از یک خانواده هستند، شباهتهایی با یکدیگر دارند اما کرونا یک ویروس کاملا جدید است. البته نقاط مشترک این دو ویروس میتواند به دانشمندان کمک کند تا با استفاده از تجربیاتی که از گذشته دارند برای متوقف کردن این ویروس بهتر عمل کنند.
زمانی که ویروس سارس شیوع پیدا کرد، مقامات چین سعی کردند حقیقت را از بازرسان سازمان جهانی بهداشت مخفی نگه دارند و اطلاعات ناقصی به آنها بدهند. اما این بار مقامات چین به سرعت سازمان سلامت جهانی را از شیوع ویروس جدید مطلع کردند. همچنین به تیمی از متخصصین حرفهای سازمان جهانی بهداشت اجازه دادند تا برای رفع مشکل جدید با آنها همکاری کنند.
وزیر سلامت و خدمات درمانی آمریکا در کنفرانس خبری ضمن اعلام شفافیت مقامات چین در مورد ویروس کرونا، اعلام کرد: «میزان همکاری مقامات چین نسبت به سال ۲۰۰۳ بسیار بیشتر بوده است».
با وجود این، منتقدین و شهروندان چینی نگران این هستند که مقامات چین تعداد بیماران را کمتر از میزان واقعی اعلام و تعداد مرگومیر افراد بر اثر ویروس کرونا را با علت ذاتالریه طبقهبندی کنند.
در حال حاضر هیچکس پاسخ این سوال را نمیداند.
برای مشخص کردن این که بیماری تا چه حد «خطرناک» است، نیاز به اطلاعاتی هم دربارهی وخامت و شدت بیماری و هم دربارهی سرعت و سهولت گسترش آن داریم. متخصصان بیماریهای اپیدمی اغلب از این ابزار برای ارزیابی بیماریهایی مانند انواع جدید آنفولانزا و تعیین اقدامات مورد نیاز برای آنها استفاده میکنند.
در صورتی که بیماری خیلی شدید نباشد (درصد کمی از افراد را بکشد) اما خیلی مسری باشد، باز هم اثرات مخربی خواهد داشت. اگر ویروسی میلیونها نفر را درگیر کند، حتی اگر درصد کمی از آنها هم بمیرند، تعداد تلفات باز هم زیاد خواهد بود.
محققان هنوز در تلاش هستند که علائم ویروس کرونا را بشناسند که از چیزی شبیه به علائم سرماخوردگی ساده تا علائم بسیار شدید متغییر است. بر اساس اطلاعات حدود ۲۰ درصد از افراد آلوده به ویروس علائم شدید داشتهاند.
در حال حاضر تلفات این نوع جدید از ویروس کرونا حدود ۲ الی ۳ درصد است که البته با ادامه پیدا کردن شیوع ویروس امکان تغییر این درصد وجود دارد؛ در صورتی که تلفات ویروس سارس چیزی حدود ۱۴ الی ۱۵ درصد بود. اکثر تلفات ویروس کرونا تا کنون افراد پیر بودهاند که مشکلات سلامتی دیگری مثل بیماریهای قلبی، فشار خون و دیابت داشتند. طبق آمار این گروه از افراد بیش از دیگران در خطر مرگ بر اثر بیماریهایی مثل آنفولانزا هستند.
در حال حاضر هنوز سرعت احتمال انتشار ویروس مشخص نیست. در چین افراد بیمار از ابتدای ماه ژانویه این بیماری را به صورت شخص به شخص به دیگران انتقال میدادهاند. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده حداقل برای چهار مرحله یک زنجیرهی پایدار از انتقال بیماری بین افراد وجود داشته است؛ یک نفر (احتمالا از طریق حیوان) بیمار میشده، ویروس را به شخص دیگری انتقال میداده و او هم آن را به شخص دیگری انتقال میداده است. موارد گزارش شده در کشورهای دیگر مثل آمریکا، آلمان، ژاپن و ویتنام هم از طریق افراد دیگر به ویروس کرونا مبتلا شدهاند و نه با سفر مستقیم به چین.
شواهد اولیه نشان میدهد این ویروس هم همانند سایر انواع ویروس کرونا از طریق تماس نزدیک با افراد آلوده و هنگام عطسه یا سرفه فرد آلوده انتقال پیدا میکند.
اما مقامات چین اعلام کردهاند مواردی وجود داشته که افراد آلوده به ویروس حتی قبل از این که علائم بیماری را نشان دهند ویروس را به دیگران انتقال دادهاند. علاوه بر این، نامهای که به ژورنال پزشکی نیوانگلند ارسال شده است موردی در آلمان را توضیح میدهد به نظر میرسد در آن افرادی که احساس مریضی نمیکردهاند ویروس را به دیگران انتقال دادهاند.
طبق تخمینهای اولیهی محققین سازمان جهانی بهداشت، هر فرد مریض به طور متوسط بین ۱٫۴ تا ۲٫۵ نفر دیگر را آلوده میکند. طبق تخمین تیمهای تحقیقات دیگری هر فرد بیمار به طور میانگین ۲ تا ۳ نفر دیگر را آلوده میکند.
بر اساس چیزی که تا این لحظه میدانیم، با رعایت نکات بهداشتی پیشگیری از آنفولانزا میتوانید از خودتان در برابر ویروس کرونا هم محافظت کنید. این نکات شامل شستن دستها، پوشاندن دهان هنگام عطسه و سرفه و دور ماندن از افراد بیمار است.
در ۲۲ ژانویه مقامات چین در ووهان فعالیت تمام وسایل نقلیهی شهری، اتوبوسها، مترو و حتی پروازها و قطارهایی که به خارج از شهر رفت و آمد داشتند را قطع کردند. آنها همچنین در نظر دارند همین عملیات را برای ۱۵ شهر دیگر انجام دهند.
بسیاری از شرکتهای هواپیمایی آمریکایی، انگلیسی و کانادایی بخشی یا تمام پروازهای خود از مقصد چین و به مقصد چین را لغو کردهاند. کمپانیهای تکنولوژی مانند اپل حتی قبل از این که مقامات آمریکا هشدار بدهند، سفر کردن به چین را برای کارکنان خود محدود کردند. شرکت الجی کرهی جنوبی نیز سفر به چین را به طور کل ممنوع کرده است و فیسبوک و ریزر هم از کارکنان خود که اخیرا به چین سفر کرده بودند درخواست کرده تا از خانه کار کنند و به محل کار نیایند.
شرکت تایوانی فاکسکان که در چین کارخانه دارد و لوازم الکترونیک شرکتهایی مثل اپل را تهیه میکند اعلام کرده است ویروس تاثیری روی تولیدات آنها نخواهد داشت. اما از آنجایی که چین به طور رسمی تعطیلات سال نوی جدید چینی را جهت جلوگیری از انتشار ویروس افزایش داده است، برنامهی تولید محصولات احتمالا به تعویق خواهد افتاد.
اطلاعات موجود در این مقاله فقط جنبه آموزشی و افزایش آگاهی دارند و نباید به عنوان توصیههای پزشکی در نظر گرفته شوند. در صورتی که هر سوالی در مورد بیماری یا شرایط پزشکی خاصی دارید، حتما با پزشک مربوط یا متخصص در این مورد صحبت کنید.